Historie
Het Waterwingebied is een smalle, langgerekte strook groen in het Oosten van Amersfoort. Een kleine 25 ha. groot, bijna 2,5 km lang en soms maar 50m. breed. Een merkwaardig parkachtig landschap waar je je, door de beslotenheid, midden in de stad ineens “buiten” waant. Wilde aardbeitjes, hazelnoten, konijnen en verbluffend veel vogels. Van 1913 tot 2003 werd in Het Waterwingebied daadwerkelijk water gewonnen. In het gebied zijn nog verschillende putten te vinden die ooit het water van 26 m. tot 198 m. diep oppompten.
De Vereniging “Vrienden van Het Waterwingebied” bestaat sinds 2001. De Vereniging zet zich in om de natuurlijke, ecologische en cultuur-historische waarden van Het Waterwingebied te behouden en –zo mogelijk- te versterken. Daarom volgt zij nauwgezet en kritisch alle planologische en andere ontwikkelingen rondom Het Waterwingebied. Zij communiceert alle relevante informatie naar haar leden en -via de website- naar andere gebruikers en belangstellenden. Ook ondersteunt de Vereniging educatieve projecten en ecologisch onderzoek en geeft gevraagd én ongevraagd advies aan de Gemeente Amersfoort en andere (overheids) instanties. In de praktijk van de laatste jaren heeft zij zich vooral onderscheiden door veel lobby werk en een aantal (grote) publieksacties om m.n. bebouwing in of rond Het Waterwingebied te voorkomen.
Terug naar Het Waterwingebied. Onder druk van de Gelderse Hoogte en de Utrechtse Heuvelrug verzamelt zich in deze strook water onder een ondoordringbare kleilaag. Eeuwen geleden als regenwater gevallen. Artesisch water. Als de kleilaag eenmaal doorboord is komt het water vanzelf omhoog. Als gevolg van een Provinciale Verordening om de verdroging tegen te gaan werd de daadwerkelijke waterwinning in dit gebied in 2003 gestaakt en verplaatst naar Flevoland.
Het Waterwingebied is een klein restant van de Amersfoortse Meent, die zich in de middeleeuwen uitstrekte van de Kamperbuitenpoort tot “Hoeflaken”. Een drassig weidegebied waarvan de afwatering pas beter werd toen het Valleikanaal tussen 1934 en 1945 als sociaal tewerkstellingsproject -letterlijk met de schop- werd gegraven. Tot 1945 was Het Waterwingebied, met de wijken Liendert en Schuilenburg, onderdeel van de Grebbelinie als “Spoorwegkom”. In de ondergrond van Het Waterwingebied is een beekdal aanwezig met -al dan niet verspoelde- dekzandruggen en beekeerd-grond. Archeologisch onderzoek in de aanpalende “Wieken” heeft bewoning uit de vroege ijzertijd op de dekzandruggen aangetoond. In de 17e &18e eeuw werd in dit gebied tabak verbouwd, de economische kurk waar Amersfoort toen op dreef. De Hogeweg die Het Waterwingebied doorsnijdt was ooit een Hessenweg.
Het Waterwingebied is vanaf 1972 van drassig weidegebied herschapen tot stadspark waarin veel oude landschapselementen zijn bewaard die aansloten bij het landschap van de Gelderse Vallei. Oorspronkelijk was dit park bedoeld als afsluiting van de stad en als overgang naar het platteland van de aangrenzende Gelderse Vallei. Inmiddels is Amersfoort ook in Oostelijke richting verder gegroeid en ligt Het Waterwingebied nu ingeklemd tussen de wijken Liendert en Rustenburg of Schuilenburg en de A28. Omdat Het Waterwingebied in het zuiden begrensd wordt door de Barneveldse Beek en in het noorden door de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn heeft het zich ontwikkeld tot een belangrijke ecologische verbindingszone in verstedelijkt gebied. Daarnaast is het de groene long voor Oost-Amersfoort en een uniek multicultureel stadspark. Al die functies die Het Waterwingebied kan/moet vervullen staan echter regelmatig op gespannen voet met elkaar.
